چطور تنبیه کنیم ؟

همه والدین در مورد تنبیه کودک، عقاید شخصی مخصوصی دارند چه آنهایی که آن را می پذیرند و یا رد می کنند از تنبیه به عنوان یک روش آموزشی مناسب برای کودکانشان استفاده می کنند. وقتی کودکانتان را به اتاقش می فرستید، زمان تماشا کردن تلویزیون را محدود می کنید و به او احازه بازی کردن با اسباب بازی مورد  علاقه اش را نمی دهید با وفتی که به دنبال نزدیک شدن کودک بع اجاق کاز فریاد می کشید ( نکن ) در واقع برای اطلاح رفتارها از اصول تنبیه استفاده کرده اید.

اگر می توانستم کودکانمان را فقط با استفاده از روش های مثبت تربیت کنیم خیلی عالی بود اما نمی توانیم. برای آموختن الگوهای رفتاری شایسته، هم روش های مثبت و هم منفی لازم هستند. ماقصد نداریم تنبیه را بپذیریم یا رد کنیم. بلکه می خواهیم روش آن را بیاموزیم تا هنگامی که تنبیه به عنوان سک روش تربیتی ضروری بود، تاثیر بیشتری داشته باشد.

مقاله پیشنهادی زرگیل به شما دوست عزیز

تنبیه به تنهایی نمی تواتند نتایج دلخواه را فراهم کند. زیرا به طور کلی روشی منفی است. این روش به کودک می آموزد که چه کاری را نباید انجام بدهد. اما نمی آموزد که چگونه باید رفتار کند. وقتی تنبیه را بدون تقویت رفتارایسته بکار می بریم، کودک نمی داند رفتار ناپسندش را با چه رفتاری جایگزین کند.

هیتر سه ساله برای رسیدن به یک لیوان از صندلی بالا می رود. مادرش اورا از صندلی پایین می گذارد و بخاطر بالا رفتن از آن اورا سرزنش می کند. هیتر گریه می کند و می گوید ” دیگه نمی روم بالا مامان ” تا این مرحله خوب است، اما این دختر بچه نمی آموزد که می تواند از جایی امن تر لیوان بر می دارد. با دفعه بعد باید از کسی کمک بخواهد. او آموخته چه کاری را نکند ولی یاد نگرفته چه کار باید بکند.

تنبیه های موقت بهترین روش

تنبیه

بعلاوه، تنبیه وقتی موثر است که موقتی باشد چون وقتی از تنبیه به دفعات زیاد استفاده شود تاثیرش را از دست می دهد. والدین مکرراً چیزهایی شبیه این را به ما می گویند “اولین باری که کارن را تنبیه بدنی کردم خیلی گریه کرد و پس از آن برای مدت طولانی رفتارش تصیحح شد، اما حالا که برای رفتار های نامناسبش تنبیه بدنی می شود، هیچ تأثیری ندارد و به نظر نمی رسد که به هیچ وجه اهمیت بدهد”

این اولین واکنش تطبیقی کلاسیک است و به سبب همین اثر است که ما تنبیه بدنی را بعنوان شکلی از تنبیه توصیه نمی کنیم.

از آنجایی که گاه تنبیه به عنوان یک روش مدیریت، لازم می شود، این پرسش شکل  می گیرد که : پس چه وقت و چگونه می توانیم از آن استفاده کنیم؟ ما این اصول را پیشنهاد می کنیم:

تنبیهی را انتخاب کنید که رفتار نامناسب را کاهش دهد.

تنبیه فقط هنگامی موثر قلمداد می شود که بروز رفتار نامناسب را کاهش دهد. در بسیاری از مواقع، کودکان را برای تنبیه به دفتر مدیر مدرسه می فرستند؛ ولی همانطور که انتظار می رود نتیجه ای عاید نمی شود. دانش آموز از انجام تکالیف خودداری می کند و از منتظر ماندن در دفتر مدرسه لذت می برد، پس رفتارش با بی توجهی تقویت می شود.

تنبیه بدنی ایجاد محدودیت و گرفتن اسباب بازی ها یا امتیازات خاص ( مانند تماشای کارتون ) در صورتی تنبیه تلقی می شود که مؤثر واقع شوند.

برای نمونه مایکل نه ساله را بخاطر کتک زدن خواهرش به اتاقش فرستادند. او در آنجا با کامپیوتر و اسباب بازی هایش مشغول بازی شد. وقتی مادرش به او گفت که می تواند از اتاق بیرون بیاید، در حال تماشای کارتون مورد علاقه اش بود. او حتی فراموش کرده بود تنبیه شده است. بعلاوه وقتی از اتاق خارج شد خواهرش را دوباره کتک زد تا باز به اتاقش فرستاده شود.

پس نصیحت ما این است که نخست نتایج تنبیه را بررسی کنید. اگر رفتار هدف کاهش یافته بود می توانید دوباره از آن نوع تنبیه استفاده کنید. در غیر اینصورت تکرار آن تنبیه سودی نداردو باید روش دیگری را بیازماید.

نتایج تنبیه را بررسی کنید

در تنبیه زیاده روی نکنید:

اگر بیش از حد از تنبیه استفاده کنید، کودک شما به آن عادت خواهد کرد و تنبیه تأثیر خود را به تدریج از دست خواهد داد. هر اقدامی اگر هم موثر باشد شامل ممنوع کردن تماشای تلویزیون تنبیه بدنی و غیره با استفاده بیش از حد تضعیف می شود و اثر مورد نظر شما را ایجاد نخواهد کرد.

 

از تنبیه در کنار روش های مثبت استفاده کنید:

وقتی تنبیه را بعنوان یک روش انتخاب می کنید به کودک باید نیز آموزش دهید. تنبیه به تنهایی رفتار خوب را به کودک نمی آموزد. برای تشویق کودک به انجام آنچه می خواهید باید تفهیمش کنید. به او آموزش دهید و در صورت اصلاح رفتار مزبور، پاداشی برایش در نظر بگیرید.

اگر کودک را به خاطر دویدن به سمت خیابان تنبیه کردید سپس باید روش عبور از خیابان را به او آموزش دهید. و در نهایت بخاطر منتظر ماندن در کنار خیابان او را تحسین کنید. با این روش تأثیر تنبیه بیشتر خواهد شد.

مقاله پیشنهادی زرگیل به شما دوست عزیز

تنبیه را به تعویق نیندازید:

اگر قصد تنبیه کودکتان را دارید، درست پس از رفتار ناپسندش اینکار را انجام دهید. رفتار انسان را پیامدهای بدون وقفه کنترل می کنند ( این پیامدها می تواند مثبت یا منفی باشد) پس صبر نکنید تا ” بابا بیاد خونه ” تا عصر با فردا یا هفته بعد صبر نکنید.

هر تنبهی اثرش را با گذشت زمان از دست میدهد و ممکن است کودک نتواند ارتباط تنبیه را با عمل ناپسندش  درک کند.

همیشه پیامد را تشریح کنید:

کودک باید بداند چه رفتاری شما را ناراحت می کند، و در صورت پافشاری در انجام آن واکنش شما چه خواهد بود. تصمیم خود و پیامد های نادیده گرفتن آن عمل را به او بگویید.

 

ثابت قدم باشید:

تنبیه مؤثر نه تنها یک تنبیه بدون وقفه است بلکه تنبیهی است که برای کودک قابل پیش بینی باشد. تنبیه باید در تمام مواردی که
آن رفتار ناپسند سر می زند، انجام شود. اگر به کودکتان کفته اید که در صورت پرت کردن عروسکش آن را از او خواهید گرفت، پس از هربار پرت کردن به وعده خود عمل کنید تا همیشه منتظر پیامدهای رفتار ناپسند خود باشد.

الکی تهدید نکنید:

کودک را به تنبیهی که آن را انجام نمی د هید تهدید نکنید. پیش از واکنش نشان دادن دومین یا سومین یا دوازدهمین فرصت را به او ندهید. همیشه به حرفی که می زنید عمل کنید و چیزی که گفتید را جدی بگیرید. تهدیدهای پوچ و ناپایدار به رفتارهای نادرستی می انجامند که تثبیت شده در برابر تغییر مقاوم تر می شوند.

تنبیه بدنی ممنوع

تهدید

 برای اصلاح رفتار به کودک فرصت دهید:

هدف از تنبیه، اصلاح رفتار کودک است پس باید به او فرصت بدهید تا آموخته هایش را نشان دهد. اگر تنبیه طول کشید ممکن است کودک فرصت پیدا نکند که رفتار خود را اصلاح کند. کودک دیر به خانه می آید، یا وقتی برای چندمین بار به درخواست شما برای صرف شام توجهی نمی کند، ممکن  است عصبانی شوید و برای یک ماه به او اجازه بیرون رفتن از خانه را ندهید. درآن یک ماه او نمی تواند نشان دهد  که زود به خانه برگشتن پس از بازی یا حضور به موقع در سر میز شام را آموخته است.او از این تنبیه آنقدر می رنجد که پنهانی از خانه خارج می شود یا مانند یک حیوان زندانی رفتار می کند. اما اگر تنبیه او چنین بود که می بایست برای دو روز، بلافاصله از پس از تعطیل شدن از مدرسه به خانه می آمد، روز سوم فرصت می داشت تا اصلاح رفتار خود رانشان دهد و ظرف یک ماه اعتماد شما را جلب کند.

تنبیه بدنی باید کنترل شده و مختصر باشد:

ما بعنوان یک اصل ، تنبیه بدنی را توصیه نمی کنیم.اما موارد استثنایی نیز وجود دارد. برای نمونه اگر کودک دوساله شما می خواهد یک سوزن را داخل پریز برق فرو کند  ممکن است فریاد بزنید” نکن” و بعد بلافاصله سوزن را از او بگیرید و با دست ضربه کوچکی به پشت دستش بزنید.برای یک بچه کوچک، این روش بسیار مناسب تر از یک نطق بی سروته درباره خطرات الکتریسته است.

روش مؤثر دیگر این است که دست بچه را در حالی که موکداً او را از عملی نهی می کنید بگیرید. ارزش این روش مواردی است که از کوره در بروید و کودک را به شدت کتک بزنید.

هرگز هنگام عصبانیت از تنبیه بدنی استفاده نکنید. اگر می خواهید این روش را بکار بگیرید، بهتر است به جای یک واکنش احساسی و هیجانی به یک اقدام سنجیده دست بزنید.به این معنی که عمل شما باید هدفمند، مختصر و کنترل شده باشد. ما معتقدیم که محدودیت های خارجی تنبیه بدنی باید در حد یک ضربه کوچک به پشت دست یا کفل کودک باشد، آن هم با کف دست.

هر تنبیهی بیش از این ، می تواند خطرناک و زیانبار باشد. هرگز برای تنبیه از ترکه ، کمربند، خط کش یا امثال آن استفاده نکنید.

سعی کنید بجای تنبیه بدنی از روش های دیگر نظیر محروم کردن موقتی، تصحیح بیش از حد و اشکال دیگر تنبیه نظیر محدود کردن و گرفتن برخی امتیازات استفاده کنید.یادتان باشد بهترین باشد بهترین روش های تربیتی عبارتند از پیامدهای مثبت و منفی که برای تغییر یک رفتار، طراحی و اجرا شده اند.

منبع: Dr.stephen W.Garber

برگفته از کتاب #چگونه با کودکم رفتار کنم

امتیاز شما بسیار مهم است

میانگین امتیازات ۵ از ۵
از مجموع ۳ رای

ارسال یک پاسخ

لطفا دیدگاه خود را وارد کنید!
لطفا نام خود را در اینجا وارد کنید